Sep’21 – અપડેટ્સ

એક જમાનામાં અહીયાં નિયમિત લખાતું રહેતું હોવાનું યાદ તો આવે છે પણ તે જમાનો ક્યારે બદલાઈ ગયો તે યાદ નથી આવતું. છેલ્લે અટક્યા ત્યાંથી શરૂઆત કરવી હવે અઘરી છે એટલે નવી અપડેટ્સ તરીકે આજનો દિવસ શુભ ગણીને કંઈક ઉમેરું.

એમ તો શુભ-અશુભ જેવી વાતો મારા મોઢે ન શોભે એવું મને જ લાગી રહ્યું છે! ખૈર, શબ્દો તો હું કોઇપણ ઉપયોગમાં લઈ શકું છું. તે માટે કોઇની પરવાનગીની જરૂર ન હોય. ભાષા એમપણ બધાની સહિયારી છે અને શબ્દો પર કોઈ એકનો હક નથી હોતો. (ઔર ની તો ક્યા)

કોરોના-કાળમાંથી બહાર નિકળીને થોડીક કળ વળી છે; ત્રીજી લહેરની લટકતી તલવાર પણ હજુ માથા ઉપર મંડરાઇ રહી છે. (કોણ જાણે હવે ક્યારે ડર વગર જીવીશું.)

ઓગસ્ટ-સપ્ટેમ્બર આસપાસ કોરોના ફરી દેખાશે તેવું જાણકાર કહેતા હતા પણ મને હજુ એવી સ્થિતિ બનશે એવું જણાતું નથી. આવનારા બે મહિનામાં અસર આવશે તેવું ડોક્ટર મિત્રોનું કહેવું છે. (ન થાય એવી આશા રાખીએ. બધા સાચવજો.)

સરકારી વેક્સીનેશન પ્રક્રિયા એકંદરે ઘણી સારી રહી. જો રસીથી ફરક પડતો હશે તો આશા રાખી શકીએ કે જે દિવસો કોરોનાની બીજી લહેરમાં દેખ્યા હતા તે ફરી દેખવા ન પડે. પહેલો ડોઝ ઘણો વહેલો લીધો હતો એટલે 84 દિવસો મુજબ બીજો ડોઝ પણ એક મહિના પહેલાં લાગી ગયો છે. (બીજી વખતે તો કંઈ ન થયું. મને કોરોનાની રસી આપવાને બદલે પાણી ભરેલું ઇન્જેક્શન નહીં આપ્યું હોય ને? 😉)

કેરળ-મહારાષ્ટ્ર સિવાય બીજે કોઈ ખાસ કેસ નથી રહ્યા. ગુજરાતમાં એકંદરે ઘણી સારી સ્થિતિ છે. લોકો હવે માસ્કને ભૂલી રહ્યા છે. રોડ-રસ્તાઓ સિવાય બીજે ક્યાંય કોરોના દેખાતો નથી એમ લાગે છે! જો કે રસ્તા ઉપર કોરોના કરતાં પોલીસનો ડર વધારે છે; કદાચ એટલે જ લોકો માસ્ક પહેરે છે. (ઓહ, આ તો બધાને ખબર છે.)

શાળાઓ લગભગ ખુલવા લાગી છે. વ્રજની સ્કુલમાં ક્લાસ 6 થી આગળના ધોરણ માટે સ્કૂલમાં વર્ગ શરુ થઈ ગયા છે. વ્રજનો વારો હજુ નથી આવ્યો પણ આવશે તો શું કરવું એ વિશે હજુ અસમંજસ માં છીએ. સ્કુલે મોકલી પણ શકાય અને ન મોકલવા માટે પણ કારણો છે. (જે પણ હોય… આ ઓનલાઇન ભણવાની વ્યવસ્થા કાયમી ન ચાલે. બાળકના વિકાસ માટે ભણતર ઉપરાંત સ્કૂલનું એ વાતાવરણ હોવું ઘણું જરૂરી છે.)

નાયરા માટે સ્કૂલનું શું કરવું તે સમજાતું નથી. કોઈ સમયે પ્લે-ગ્રુપમાં એડમિશન થયું હતું પણ તે કોરોના પહેલાની વાત હતી. તેને પણ બે વર્ષ થવા આવશે. આટલાં નાનકડા ટાબરિયાને ઓનલાઇન ભણવા બેસાડવા મને યોગ્ય નથી લાગતું. હા, જેમ અત્યારે મમ્મીઓ બાજુમાં બેસીને ભણે છે એમ ભણતી રહેશે તો વિદ્યાર્થીને કશું આવડે કે ન આવડે પણ જેમતેમ વર્ષ નીકળી જશે.

ગુજરાતે અચાનક મુખ્યમંત્રી બદલ્યા. કારણ વિશે હું તદ્દન અજાણ છું. રાજકારણથી દૂર રહેવાના નિયમનું પાલન સારી રીતે કરવામાં આવી રહ્યું છે. (રૂપાણીજી એમપણ ઢીલા પડતા હતા એવું અમે ઘણાં વર્ષો પહેલાં કહી ચૂક્યા છીએ. #બડાઈ)

રાજકારણથી દૂર રહેવાના નિયમની આડકતરી અસર રૂપે દરેક સોશિયલ મીડિયાની દૂર છું. ત્યાં લોકો મોટાભાગે એવી જ ચર્ચાઓમાં વ્યસ્ત હોય છે. મારી ગેરહાજરીથી કોઈ એમ માની શકે છે કે હું પણ કોરોનાની ઝપેટમાં આવીને ઉકલી ગયો હોઈશ. પણ ના, હમ અભી જિંદા હૈ! 😎

કોરોના પછી મંદીનું નામ લઈને રડતા લોકોથી તદ્દન વિરુદ્ધ મારો બિઝનેસ સારો રહ્યો છે. કોરોનાની પહેલી લહેર સખત ભારે લાગી હતી, પણ પછી ધંધા ફુલ-ફોર્મમાં ખુલ્યાં હતા. મારે તો બીજી લહેર પછી પણ લીલાલહેર છે. હા, પેમેન્ટ્સ જલ્દી ક્લીઅર નથી થતા એ એક અલગ મુસીબત છે. (‘લીલાલહેર’ કામકાજ સંદર્ભમાં છે; બીજી લહેરમાં કેટલાયે લોકોએ પોતાના અંગતને ગુમાવ્યા છે; તો તેને હવે આખી જિંદગી ભૂલી શકાય એમ નથી.)

દરેક કાચી વસ્તુઓના ભાવ આસમાને પહોંચતા જાય છે, જેની અસર ભવિષ્યમાં દરેક ધંધામાં વર્તાશે એવું લાગે છે. ચીનથી થતી આયાતમાં જે કાપ આડકતરી રીતે મુકયો છે તે સરવાળે આપણાં સ્થાનિક માર્કેટમાં ઉલ્ટો અસર કરી રહ્યો છે. (સ્વદેશીને સંપૂર્ણ ટેકો છે પણ કેટલાક અનિષ્ટ એવા હોય જેને નિવારી ન શકાય.)

આજે કામકાજ અને કોરોના આસપાસની વાતો ઘણી થઈ. મારી વાતોની અપડેટ્સ માટે કાલે નવું પાનું ઉમેરવાનું ઠીક રહેશે.

આમ તો અહીયાં આ બધું મારા માટે જ લખું છું, પણ કોઈ ભટકતું અહીયાં આવી જાય તો માત્ર જાણકારી હેતુ પૂછવું છે કે કોઈને લેડી-બિઝનેસ પાર્ટનર સાથે કામ કરવાનો અનુભવ ખરો?

Apr’21 – અપડેટ્સ

ખરેખર અપડેટ્સ તો આ સમયે નિયમિત લખવા જેવી હતી. ખૈર, હજુયે બદલાયું હોય એવું નથી. સમય ગંભીર અને નાજુક છે. કોરોનાને લીધે ચારેતરફ ભય અને અનિશ્ચિતતા નો માહોલ છે.

ગયા વર્ષે જે પરિસ્થિતિ ની આશંકા મનમાં આવતી હતી તે સ્થિતિ વચ્ચે અત્યારે જીવી રહ્યા છીએ. કોરોના કહેરનો આ બીજો તબક્કો ખરેખર ભયાનક છે. મને એમ હતું કે આપણે જેમતેમ બચીને સરળતાથી નીકળી ગયા, પણ મહામારીનું અસલી રૂપ હવે દેખાઈ રહ્યું છે.

હું પોતાને બીમારીઓ માટે સરળ શિકાર તરીકે દેખું છું અને કોરોના બાબતે જેટલો બેફિકર છેલ્લા ત્રણ મહિનાઓમાં રહ્યો છું એ જોતાં મને પણ નવાઈ લાગી રહી છે કે અત્યાર સુધી ખબર નહિ કેમ હું બચી ગયો! હા, હોઈ શકે કે મને ચેપ લાગ્યો હોય પણ સામાન્ય અસરથી અજાણતા જ તેમાંથી બહાર નીકળી ગયો હોઉં અથવા તો ‘ઇમ્યુનીટી’ નો કોઇ કમાલ હોઈ શકે.

હોસ્પિટલમાં જગ્યા અને ઇન્જેક્શન-દવા ખૂટી રહ્યા છે. ટેસ્ટ કરાવવા પડાપડી થઈ રહી છે. ચારે તરફ જ્યાં જુઓ ત્યાંથી નવા દર્દીઓ ઉમેરાઈ રહ્યાના સમાચાર મળી રહ્યા છે. સાથે સાથે પોતાના સ્વજન ગુમાવતા લોકોને હું કોઈ જ ભાવ વગર જોઈ રહ્યો છું.

સમજાતું નથી કે પ્રયત્નથી કેટલો ફરક પડશે અને હું કેટલે સુધી કરી શકીશ. મન મજબૂત કરીને ફરી લાગી જઈએ તો પણ ફરી ક્યાંકથી કોઈ ઓળખીતા વ્યક્તિના મૃત્યુના સમાચાર મન ને ડગાવી દે છે. દવા-ઓક્સિજન કે હોસ્પિટલમાં જગ્યા ન મળવાથી થયેલ મોત અસહ્ય હોય છે.

દરેક પોતાની રીતે પ્રયત્ન કરી રહ્યા છે અને જ્યાં મળે ત્યાં રસ્તો શોધવા હવાતિયાં મારી રહ્યા છે. જેને હજુ સુધી એવી પરિસ્થિતિમાંથી પસાર નથી થવું પડ્યું તે બધા લોકો માટે દુર થી આવી સ્થિતિને દેખવું કદાચ અતિરેકભર્યું પણ લાગતું હશે. જેણે ભોગવ્યું છે અથવા તો નિકટના વ્યક્તિને ગુમાવ્યું છે તે જ સાચું સમજી શકશે.

સરકારી આરોગ્ય વ્યવસ્થા, જે લગભગ થાકેલી અવસ્થામાં જ હોય છે, તે હવે મરી જવાની અવસ્થામાં છે. નેતાઓ અને અધિકારીઓ હવે પોતાનું નાક બચાવવા તેને જબરદસ્તી જીવાડી રહ્યા છે. આશા રાખીએ કે તે એક સમય સુધી જીવી જાય તો ઘણાં બીજા જીવી જશે.

લોકોને સરકાર પરથી લગભગ વિશ્વાસ ઉઠી ચૂક્યો છે. હા, હજુયે એવા લોકો છે જેઓને આવી પરિસ્થિતિમાં સરકાર પર પુરો અવિશ્વાસ નથી જાગ્યો અને એવાયે છે જેઓને હવે કોઈ ડોક્ટર પર પણ વિશ્વાસ નથી આવતો. સ્થિતિ એવી છે કે વિશ્વાસ ક્યાં અને કેટલો થઈ શકે તે નક્કી થઈ શકે એમ નથી. બધી જવાબદારી સરકાર પર નાખીને કે તેને ગાળો આપીને પબ્લીક તરીકે આપણે કંઇ જ સાબિત નથી કરી શકવાના અને સામે પક્ષે રાજકારણીઓ/અધિકારીઓ પણ ઘણી અવ્યવસ્થા માટે જવાબદાર છે.

હું હજુ અસમંજસ માં છું કે આ બધામાં સાચા કોણ અને ખોટા કોણ! વળી, એમાં સાચા ને કેટલાં સાચા કહેવા અને ખોટા ને કેટલાં ખોટા કહેવા એ પણ નક્કી થઈ શકે એમ નથી.

કોઈપણ સરકાર કે વ્યવસ્થા માટે અચાનક આવતી આવી મહામારીમાં પહોંચી વળવું અઘરું જ હોય છે. હંમેશા દરેક સ્થિતિ માટે તૈયાર રહેતી સંપુર્ણ વ્યવસ્થા શક્ય જ નથી. આપણે સારી સગવડની આશા રાખી શકીએ; પણ ઉત્તમ વ્યવસ્થાની અપેક્ષા રાખવી થોડી વધારે પડતી લાગે છે.

કેટલાક ને માત્ર મોદીની બંગાળ ‘રેલી’ઓ ગળામાં અટકી ગઈ છે તો કેટલાકને કેજરીવાલની જાહેરાતો પર પીન ચોંટેલી છે. કોઈને ચૂંટણી-સભાઓનો દોષ દેખાય છે તો કોઈને અમદાવાદનું ખીચોખીચ ભરેલું સ્ટેડિયમ હવે ખૂંચી રહ્યું છે. હા, કોઈ એમપણ કહે છે કે આપણે લોકો જ વધારે બેફિકર બની ગયા હતા. મને તો ઘણું સાચું લાગે છે અને તેના વિશે હવે વિચારવું થોડુંક બાલિશ પણ લાગે છે.

એવું નથી કે આપણો જ દેશ બીજી લહેરમાં ફસાયો હોય; દુનિયામાં આ સ્થિતિ બીજે પણ ઉભી થઈ છે અથવા તો થઈ રહી છે. અત્યારે વેક્સીનેશન એકમાત્ર ઉપાય છે. રસીકરણ જેટલું ઝડપથી થાય એ જ દુનિયાભરની સરકારોએ જોવાનું છે. મને તો કોરોના વાઇરસના બદલાતા વેરીએંટ્સથી એ સવાલ પણ થાય છે કે તે રસીને કેટલી કામયાબ રહેવા દેશે..

કેટલીક ભયાનકતા ખરેખર આશંકાથી પણ વધારે ભયાનક હોય છે. ચર્ચા કરવા સમય પછી મળશે અત્યારે તો થાય એટલું બચાવવા પ્રયત્ન કરીએ એના વગર છૂટકો નથી.

💔

Dec’20 – અપડેટ્સ

સૌથી તાજી અપડેટ્સમાં એ છે કે હવે સિઝન બદલાઈ છે અને ઠંડીની ઓફિસિયલી શરૂઆત થઈ ચુકી છે. (આ લીટીમાં ઓફિસિયલી શબ્દની કદાચ જરૂર નહોતી.)

કોરોના તો ફુલ ગતિમાં આગળ વધી રહ્યો છે અને તેની ગતિ રોકવાની કોઇનામાં તાકાત હોય એવું જણાતું નથી. સમય-જતાં લોકો ચેતે અને સુધરે તો વાત અલગ છે, પણ તેવી સંભાવના દેખાતી નથી. (હું પોતે પણ માસ્ક સિવાય બીજી કોઈ સાવધાની રાખતો નથી તો બીજાને શું કહી શકું..)

સજીવોની કક્ષામાં આવતા દરેકની આ એક સામાન્ય લાક્ષણિકતા કહી શકાય કે તે સ્થિતિ અનુરૂપ પોતાને ઢાળી લે છે. શરૂઆતમાં સ્વભાવ અનુસાર વિરોધ કરશે અને લડશે. જો જીતી જાય તો ઠીક નહી તો ધીરે ધીરે તેની સાથે સમાધાન કેળવશે. વધુ શક્તિશાળી વિરુધ્ધ લડાઈ નિવારવાનો પ્રયત્ન પણ કરશે. જ્યાં નિવારી ન શકાય ત્યાં સમાધાન કેળવશે અથવા તો શક્તિશાળીની શરણાગતિ સ્વીકારશે. જે સમાધાન કે શરણાગતિ ન સ્વીકારે તે લડીને નાશ પામે એવુંય બને અથવા તો વિજયી થઈને પોતાનો મજબુત વંશ આગળ વધારે. આખું ચક્ર આમ નિરંતર ચાલ્યા રાખે. આપણી સૃષ્ટિનો આ એક નિયમ છે અને આ નિયમથી આપણે સૌ જીવ બંધાયેલા છીએ. (વિનંતીઃ આ જ્ઞાન ઉછીનું નથી. બાબા બગીચાનંદે સ્વયં સાધના કરીને મેળવ્યું છે! તેમની ઈજ્જત ભલે ન કરો પણ આ જ્ઞાનને થોડીક રિસ્પેક્ટ આપશોજી. 🙏)

મૂળ અપડેટ્સ પર આવું. ઘણાં દિવસથી વેકેશનબાજી કરી રહેલા વ્રજ-નાયરા અને મેડમજીને શનિવારે લેવા જવાનું છે. સ્કૂલ તો ઘણાં દિવસથી ચાલુ થઈ ગઈ હતી પણ ઓનલાઈન-એજ્યુકેશનની ગમે-ત્યાં-ભણો પધ્ધતિનો ફાયદો ઉઠાવાઈ રહ્યો છે. (‘એજ્યુકેશન’ને ‘એડ્યુકેશન’ કહી શકું એટલો હજુ મોડર્ન નથી થયો.)

આ વખતે એકલાં રહેવાનો સમય થોડો લાંબો રહ્યો, તો પણ મને તેમાં વાંધો ન રહ્યો! હું એકલો રહીને પણ ઘણો ખુશ રહેતો માણસ છું. બધા સાથે હોવાનો અનેરો આનંદ હોય અને એકલાં રહેવાની પણ એક અલગ મજા હોય. યે ભી એક મૌસમ હૈ; તુમ ક્યા જાનો! એમપણ આ વખતે તો એકલાં રહીને એકલો ન રહ્યો હોઉં એવી મારી સ્થિતિ રહી છે.

સાઈડટ્રેકઃ ઉપરની છેલ્લી લાઈન લખતાં-લખતાં તેને મળતી આવે એવી એક ગઝલની બે લાઇન યાદ આવી રહી છે; કે..

મનની સ્થિતિ હંમેશા આશિક રહી છે,
કાલે જ મેં કોઈને માશુક કહી છે…

અચ્છા કોઈને આ ગઝલની શરૂઆત યાદ છે? મને તો આખી ગઝલ બહુ ગમે છે. મારી સમજણના સમય પહેલાંથી એ ગમે છે. હા, સમજણના સમય પહેલાંથી ગમવું-સમજવું એ એક વિચિત્ર ઘટના પણ કહેવાય જે મારી સાથે કાયમ બનતી રહી છે. (આવી વિચિત્રતાઓને લીધે જ હું વિચિત્ર કહેવાઈ જાઉ છું. બાકી તો સાવ સીધો માણસ છું.)

ખૈર, જો કોઈને આ ગઝલ અને તેની સંગીતમય પ્રસ્તુતિ ગમે તો કહેજો, તો આપણે આપણાં ફેવરીટ-સોંગ નું લિસ્ટ એકબીજા સાથે વહેંચીશું. ઘણાં સમય પહેલાં યુ-ટ્યુબ પર પ્લેલિસ્ટ બનાવ્યું હતું જે પછી ભુલાઈ પણ ગયું હતું. આજકાલ એકલાં સમયનો સદુપયોગ કરીને તેમાં નવા ગીતો પણ ઉમેર્યા છે. યુ-ટ્યુબ પર Baggi’s Select સર્ચ કરશો તો તરત મળી જશે! (એમ તો 90s ના ગીતો હજુયે ઘણાં વધારે છે.)

ઘરથી થોડા દૂર અંતરે એક વધુ કામ શરૂ થવાનો સમય નજીક આવી ગયો છે. મારા માટે કમ્ફર્ટ-ઝોન બહારનું કામ છે; પરંતુ તેને ચેલેન્જ તરીકે સ્વીકારીને બતાવી દેવાનું મન થાય છે. (કોને બતાવી દેવું – એ હજુ નક્કી નથી.)

સાચું કહું તો મારી પાસે અત્યારે પુરતું છે તો હું આ નવું કેમ શરૂ કરી રહ્યો છું તે માટે સાચે જ મારી પાસે કોઇ કારણ નથી. જરૂરથી વધારે ભેગું કરવામાં સરવાળે માણસ ઘસાઈ જતો હોય છે અથવા તો સંપતિ માટે વધુ ભુખ્યો થતો જાય છે. સંતોષ એકંદરે સુખ આપે છે. એમ તો પૈસા કમાવવા પણ એટલું જ જરૂરી છે. બસ, તેની એક હદ રાખવી પડે. (વગર પૈસે વૈરાગ્યની વાતો કરવા કરતાં પૈસા ભેગા કરીને જો વૈરાગ્યનો દેખાડો પણ કરશો તોયે ચાર માણસમાં પુછાતા રહેશો. 😎)

તો, હું સંતોષના પક્ષમાં છું કે વધુ ભેગા કરવાના પક્ષમાં? ..આજે ફરી એકવાર હું કોઈ એક પક્ષને પસંદ કરવાને બદલે મધ્યમાં રહેવા મજબૂર જણાઉ છું. (સંસાર પોતાનો મત જાતે જોઈ–વિચારી–સમજીને પસંદ કરે. બાબા યહાં આપકી કોઈ હેલ્પ નહી કર શકતે.)

લાંબા સમયથી લખાયેલી એક પોસ્ટ ઘણાં દિવસથી ધક્કે ચડી રહી છે તો વિચારું છું કે તેને ન્યાય આપુ. પણ, તેના પછી મને કેટલાક લોકો ગાળો આપે એવી શક્યતા વધુ છે એટલે જ તો ટાળી રહ્યો છું. ઓકે.. એમાં શું વિચારવાનું? જે થશે એ જોયું જશે. આ મારો બગીચો છે; તો મને ગમે એમ કરી શકું. (એમપણ નવી પોસ્ટના ઈ–મેલ ચુપચાપ બંધ કર્યા પછી અહીં ખાસ લોકો આવતા નથી એટલે કોઈ વાંધો નહી આવે.)

કદાચ હવે અપડેટમાં નોંધવા જેવું બીજું કંઇ ખાસ જણાતું નથી. કોરોનાથી બને એટલું સાચવવાનું છે. બેધ્યાન ભલે રહીએ તો પણ ડરતા રહેવાનું છે. ડર હશે તો જ ચેતીને રહેવાશે!

હેડર-ફોટોઃ નખ રંગવાની શોખીન નાયરા’ના બે હાથ. આજકાલ તેનો આ શોખ જોઈને મારે નેઇલ-પૉલીશ બનાવવાનો ધંધો વિચારવો પડે એમ છે!